|
4 kadencja Sejmu
Interpelacja nr 2831
do ministra edukacji narodowej i sportu
w sprawie potrzeby opracowania projektu ustawy o turystyce
szkolnej
Tragiczny i głośny wypadek, który wydarzył się nad Czarnym Stawem w
Tatrach w ubiegłym miesiącu, kiedy to kilkoro uczniów w czasie wycieczki
poniosło śmierć, okrył wszystkich nas, jak sądzę, głębokim smutkiem. Pani
minister Łybacka wyraziła swój żal i współczucie rodzinom zmarłych w liście z 29
stycznia br., zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji
Narodowej i Sportu. W liście tym stwierdziła, że ˝... komuś zabrakło wiedzy o
górach, odpowiedzialności i wyobraźni˝. Jest to stwierdzenie słuszne - istotnie,
w przypadkach gdy lekceważy się oczywiste i łatwe do przewidzenia
niebezpieczeństwo, ostateczną winę i odpowiedzialność ponosi konkretny człowiek.
Jednakże zadaniem osób, które z racji piastowanego stanowiska mają wpływ na
treść prawa regulującego zasady organizacji szkolnych imprez turystycznych i
wypoczynkowych, jest dołożenie wszelkich starań, by w optymalny sposób zapewnić
bezpieczeństwo uczestnikom takich imprez. Równie ważnym zadaniem jest rzetelny
nadzór nad wykonywaniem przez organizatorów takich imprez ciążących na nich
powinności. Tylko wówczas można z czystym sumieniem orzec, że ewentualnie
zaistniała tragedia jest wyłącznie skutkiem błędu lub niefrasobliwości opiekuna
grupy młodocianych turystów. Mając powyższe na uwadze, zwracamy się do pani
minister Łybackiej z zapytaniem, czy jej zdaniem obowiązujące prawo w
wystarczający sposób chroni bezpieczeństwo dzieci i młodzieży szkolnej,
uczestniczącej w zajęciach i imprezach organizowanych przez szkołę poza jej
terenem. Obecnie materię tę normuje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja
1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w
górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (DzU z 1997 r.
nr 57, poz. 358, z późn. zm.) oraz rozporządzenie ministra edukacji narodowej z
dnia 17 sierpnia 1992 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny w
szkołach i placówkach publicznych (DzU z 1992 r. nr 65, poz. 331). § 28 ust. 3
tego ostatniego rozporządzenia zabrania prowadzenia wycieczek z młodzieżą
podczas burzy, śnieżycy i gołoledzi. Czy zdaniem pani minister przepis ten nie
powinien zostać przeredagowany tak, by obejmował też inne zjawiska,
niebezpieczne dla życia lub zdrowia uczestników wycieczki, takie jak np.
niebezpieczeństwo zejścia lawiny? § 3 ust. 1 załącznika nr 3 do wspomnianego
rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób
przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne
zastrzega, że wycieczki piesze lub narciarskie na terenach górskich, leżących na
obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz leżących powyżej 1000 m
n.p.m. mogą prowadzić tylko górscy przewodnicy turystyczni. Wykonują więc oni za
określoną opłatą usługę na rzecz organizatorów wycieczki, czyli na rzecz szkoły.
Brak tu zastrzeżenia, że w razie różnicy zdań między przewodnikiem a
organizatorem wycieczki co do planowanej trasy i czasu wycieczki, spowodowanej
warunkami atmosferycznymi, umotywowana i pisemna decyzja przewodnika jest dla
organizatora wiążąca. Inną kwestią jest nadzór nad środkami transportu, z
których korzystają uczestnicy szkolnej imprezy. W praktyce sprawa dotyczy
wynajmowanych autokarów. Kwestię tę normują przepisy dotyczące przewozu osób.
Zmiana tych przepisów jest poza kompetencją ministra edukacji narodowej i
sportu. Czy nie nie wydaje się słuszne wprowadzenie w rozporządzeniach
traktujących o bezpieczeństwie uczniów wyraźnego odniesienia do odpowiednich
aktów prawnych, traktujących o dopuszczeniu środka transportu do eksploatacji?
Na koniec pragniemy podać pani minister pod rozwagę końcowy wniosek: Czy nie
jest wskazane dokonanie przeglądu wszystkich przepisów prawa mogących mieć wpływ
na bezpieczeństwo uczestników szkolnych imprez turystycznych i wypoczynkowych, a
następnie opracowanie rządowego projektu ustawy o turystyce szkolnej,
kompleksowo regulującej ten temat? Jeżeli, co naszym zdaniem niedopuszczalne,
choć niestety możliwe, rząd uzna dokonanie w tej materii pożądanych zmian za
nieistotne, wspomniany projekt ustawy należy opracować i złożyć do laski
marszałkowskiej w drodze inicjatywy poselskiej lub obywatelskiej.
Z poważaniem
Posłanki Ewa Kopacz
i Krystyna Szumilas
Warszawa, dnia 11 lutego 2003 r.
Odpowiedź minister edukacji narodowej i sportu
na interpelację nr 2831
w sprawie potrzeby opracowania projektu ustawy o turystyce
szkolnej
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację pań posłanek Ewy
Kopacz i Krystyny Szumilas w sprawie projektu ustawy o turystyce uprzejmie
informuję, że zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z
dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania ministra
gospodarki, pracy i polityki społecznej (DzU nr 1, poz. 5) minister ten kieruje
działem turystyki. Podstawowym aktem regulującym działalność polegającą na
organizowaniu imprez turystycznych, wycieczek, obowiązkach i uprawnieniach
przewodników turystycznych, pilotów wycieczek oraz organizatorów turystycznych
jest ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (DzU z 2001 r.
nr 55, poz. 578) oraz akty prawne wydane na jej podstawie.
Sprawy bezpieczeństwa uczestników imprez turystycznych oraz zadań i
uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych reguluje w szczególności
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określania
warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się
i uprawiających sporty wodne (DzU nr 57, poz. 358) oraz rozporządzenie ministra
spraw wewnętrznych i administracji z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie
szczegółowego zakresu obowiązków i uprawnień specjalistycznych organizacji
ratowniczych, warunków ich wykonywania przez inne organizacje ratownicze oraz
rodzaju i wysokości świadczeń przysługujących ratownikom górskim i wodnym w
związku z udziałem w akcji ratowniczej (DzU nr 193, poz. 1624).
Przytoczone wyżej regulacje powszechnie obowiązują, a więc dotyczą także
organizacji turystyki dzieci i młodzieży. Nie wolno także zapominać o aktach
prawnych, które regulują m.in. zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy
uprawianiu alpinizmu, żeglarstwa, płetwonurkowania i innych form aktywności
ruchowej, stosowanej również w turystyce. Są to rozporządzenia Rady Ministrów
wydawane na podstawie art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o
kulturze fizycznej (DzU z 2001 r. nr 81, poz. 889, ze zm.).
Krajoznawstwo i turystyka szkolna jest
jedną z form realizacji zadań dydaktyczno-wychowawczych szkoły. Podstawowym
aktem prawnym regulującym w całości spraw oświatowych jest ustawa z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U z 2002 r. nr 200, poz. 1683, ze zm.).
Ustawa ta zobowiązała ministra właściwego ds. oświaty i wychowania do
określenia w drodze rozporządzeń:
- warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i
placówki krajoznawstwa i turystyki,
- warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dzieci i
młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania,
- bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i
placówkach,
- zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających
kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru
pedagogicznego, także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań i
opracowanie ekspertyz.
Rozporządzenia takie zrealizowano zgodnie z delegacją ustawową.
W zakresie spraw wypoczynku i turystyki szkolnej współpracujemy blisko z
Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, wypracowując wszelkie
zmiany regulacji prawnych w tej dziedzinie. Corocznie, przy okazji podsumowania
realizacji zadań zapisanych w ˝Międzyresortowym programie rozwoju turystyki i
wypoczynku dzieci i młodzieży na lata 2001-2006˝, dokonywana jest przez Radę
Ministrów ocena podstaw prawnych dotyczących tego obszaru.
W obecnym stanie prawnym przepisy odnoszące się do spraw bezpieczeństwa
wypoczynku i turystyki szkolnej w szczególny sposób traktują dzieci i młodzież
szkolną na tle ogólnych uregulowań, dopełniając tym samym obowiązek specjalnej
troski o dzieci i młodzież, za którą odpowiadają organizatorzy turystyki
szkolnej oraz organy sprawujące nadzór.
Z dużym szacunkiem odnoszę się do troski oraz spostrzeżeń i sugestii pań
posłanek, dotyczących bezpośrednio bezpieczeństwa uczestników imprez
turystycznych.
Propozycja opracowania rządowego projektu ustawy o turystyce szkolnej jest
interesująca. Rozważenie tej inicjatywy wymaga pogłębienia oceny aktualnego
stanu prawnego i jego praktycznych skutków. Podejmiemy takie działania we
współpracy z Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej,
koordynującym ˝Międzyresortowy program rozwoju turystyki i wypoczynku dzieci i
młodzieży na lata 2001-2006˝.
Doskonaląc prawo w tym obszarze, co będziemy nadal czynić, nie zapewnimy
gwarancji zdrowego rozsądku, umiejętności przewidywania zagrożeń oraz właściwych
zachowań w obliczu niebezpieczeństw.
Dlatego też ministerstwo między innymi od wielu lat wydaje poradniki
związane z bezpiecznymi warunkami nauczania, w tym organizacji wszelkiego
rodzaju imprez i wycieczek szkolnych, oraz prowadzi witrynę internetową
˝Bezpieczna szkoła˝. W 2001 r. został przygotowany pod patronatem ministra
edukacji narodowej i sportu film profilaktyczny pt. ˝Przyjazne góry˝,
zawierający treści dotyczące bezpiecznej turystyki górskiej latem, który trafił
do 1500 szkół. W roku bieżącym podjęte zostaną działania zmierzające do wydania
filmu o zasadach bezpiecznej turystyki zimowej oraz dalsze rozpowszechnianie ww.
pozycji.
Ponadto wspólnie z Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
oraz organizacjami pozarządowymi prowadzimy wiele innych działań
edukacyjno-wychowawczych mających na celu bezpieczną turystykę i aktywny
wypoczynek dzieci i młodzieży.
Z wyrazami szacunku
Minister
Krystyna Łybacka
Warszawa, dnia 26 lutego 2003 r.
źródło: Sejm RP, Interpelacje i
zapytania poselskie
[hotelarze.pl] |
